پرسش : در مورد صراط مستقيم كه با حركت در آن از راه‌هاي انحرافي مصون مي‌مانيم توضيح دهيد. پاسخ : صراط مستقيم دين خدا است، جايي است كه شيطان كمين كرده است. كسي كه با معرفت و اهل مراقبت است، مي‌داند راهي كه مي‌رود صراط مستقيم است يا نه. اگر يك مقدار از راه را انسان با اخلاص طي كند بقيه راه را با عنايت خدا مي‌پيمايد. شيطان هم در راه مستقيم كمين كرده و الاّ كج راهه را شيطان خودش اداره مي‌كند. يعني كساني كه بر اثر شيطنت شيطان اغوا شده‌اند در كج‌راهه هستند. شيطان گفت من خودم در صراط مستقيم به كمين هستم. ”لاَقْعُدنّ لَهُمْ صِراطَكَ المُسْتَقيم“(١) ولي ذات اقدس اله وعده داد كه اگر شما يك مقداري جلوي شيطنت شيطان را بگيريد نصرت الهي شامل حال شما خواهد شد. فرمود: ”وَمَن يُؤمن باللّهِ يَهَدِ قَلْبَهُ“(٢) يا ”وَ إنْ تُطيعُوهُ تَهْتَدُوا“(٣) يعني كسي كه در مراحل ابتدايي به خدا ايمان بياورد و از خدا و رسولش اطاعت نمايد پاداش او اين است كه صراط مستقيم را به آساني طي مي‌كند. ”اَمّا مَنْ اَعْطي وَاتّقَي وَصَدّقَ بِالحُسْني فَسَنُيسّرهُ للْيُسري“(٤) اگر كسي با تقوا بود و در راه خدا انفاق كرد ما انجام كارهاي خير را برايش آسان مي‌كنيم. بنابراين براي پيمودن صراط مستقيم بعد از معرفت بايد كمي انسان خالصانه حركت كند، بقيه‌اش به آساني طي خواهد شد. (١) سوره اعراف، آيه ١٦ (٢) سوره تغابن، آيه ١١ (٣) سوره نور، آيه ٥٤ (٤) سوره ليل، آيه ٦ آیةالله جوادی آملی
