لالایی بخشی از فرهنگ شفاهی ایران است. لالایی به صورت سنتی در تمام فرهنگ ها و کشورها وجود دارد و برگرفته از باورها ، احساسات و شرایط سیاسی و اجتماعی است که طی سالها در طول زمان توسط مادران در گوش فرزندان زمزمه شده است. لالایی از دردها ، آرزوها ، غصه ها ، ترس ها ها و امید ها می گوید. کودکان شنیدن صدای مادررا دوست دارند و لالایی خواندن مادربه صورت ملایم و آرام برای آنها دلنشین است. ریتم ملایم و آرام لالایی حس لذتی برای کودکان دارد که باعث می شود تا سالهای سال در ذهن و خاطره کودکان باقی بماند. لالایی در فرهنگ ملل مختلف چگونه است؟ لالایی در تمام فرهنگ ها وکشورهای جهان وجود دارد. لالایی بخشی از فرهنگ شفاهی هرکشوری است که در طول سالیان سال زبان به زبان منتقل شده است و حافظان اصلی آن مادرانی هستند که با خواندن لالایی برای کودکان خود ناخواسته درانتقال آن موثر بوده اند. لالایی فرهنگ سنتی خانواده هاست که از تاریخ و مذهب و همچنین قهرمانان سرزمین مادری برای کودکان سخن می گوید و ریشه ای در موسیقی و ملودی سنتی جوامع نیز دارد. ریشه لالایی و اولین لالایی ریشه لالایی کاملاً مشخص نیست اما یکی از اولین لالایی ها که به صورت مکتوب باقی مانده است، سنگ نوشته ای به خط میخی است که مربوط به ۴۰۰۰ هزار سال پیش می شود و درارتباط با تمدن بابل درعراق امروزی است. شاید دلیل این امر این باشد که لالایی همواره وجود داشته است و نمی توانیم دورانی را بدون لالایی تصور کنیم. با این وجود چیزی که مشخص است وجود لالایی از سالیان دور در میان خانواده ها بوده است و همواره لالایی مادران همراه همیشگی خواب کودکان در شب ها بوده است. تنوع لالایی در مناطق مختلف ایران لالایی در فرهنگ چندهزارساله ایران دارای تنوع زیادی است. درمناطق مختلف ایران به دلیل گوناگونی موسیقی، کلام وزبان لالایی های گوناگونی وجود دارد که هریک گویای فرهنگ همان منطقه است. برای نمونه لالایی در مناطق کوهستانی یا عشایر مرزنشین بیشترجنبه حماسی دارد . همچنین لالایی بیان آرزوها و خواسته هایی است که خواننده به دنبال آن است. مانند مناطق بیابانی و کویری که سرسبز نیست و مردم زندگی آرام‌تری دارند که درلالایی بیشتر صحبت از گل و گیاه و سرسبزی می شود. اما درونمایه تمام لالایی‌ها، دعا و ابراز محبت مادران به فرزندان است. هدف از خواندن لالایی آرامش کودکان است هدف از خواندن لالایی ، در واقع آرامش دادن به کودکان است تا راحت تر و زودتر بخوابند . به همین دلیل لالایی ساختاری ساده و تکراری دارد اما چیزی که لالایی را خاص و شگفت انگیز و در عین حال دوست داشتنی می کند ماهیت مشترکی است که در تمام لالایی رایج درمیان کشورهای مختلف وجود دارد. آوایی که میان تمام لالایی ها از دوران های بسیار دور وجود دارد با همه اشتراکات ، تفاوت هایی را نیزدارد و آن مربوط به ریشه فرهنگی موجود درموسیقی است که لالایی یک کشوررا از سایر کشورها متمایز می سازد. به طور کلی یک وجه کاملاً مشترک میان تمام لالایی ها، آرام بودن لالایی است که برای خواب کودکان از قدیم الایام بهترین گزینه بوده است. چرا لالایی انقدر همه گیر است؟ علت اینکه لالایی تا این اندازه همه گیر است و در تمام فرهنگ ها چه در ایران و چه در سایر کشورها وجود دارد به دلنشینی و آرام بودن لالایی بازمی گردد. ساخت لالایی ساده است و محتوای آن عاطفی است به همین دلیل تمام مادران در همه جای دنیا می توانند آن را برای کودکان خود بخوانند. شاید این معجزه لالایی باشد که مادران بدون اینکه شاعر باشند ویا نوازنده و آهنگسازبرجسته ای باشند تنها بر حسب طبع خود و احساس لطیفی که دارند به دلیل عشق به فرزندان خود می خوانند.
