امام هادی (علیه‌السّلام) امام دهم شیعیان جهان ملقب به «نقی»، «هادی» و ابوالحسن الثالث است که در نیمه ذی حجه سال ۲۱۲ق در شهر صریا (حومه مدینه) به دنیا آمد. پدرش امام جواد (علیه‌السّلام) و مادرش سمانه است. حضرت امام هادی (علیه‌السّلام) در ۸ سالگی، پس از شهادت پدر بزرگوارشان عهده‌دار مقام امامت گردید و پس از ۳۳ سال امامت، در سن ۴۱ سالگی در سامرا به دستور معتز عباسی مسموم و در سوم ماه رجب سال ۲۵۴ق به شهادت رسید. نکته مهم در شهادت امام هادی (علیه‌السّلام) این است که حضرت در سامراء به سبب کنترل بسیار شدید و خفقان حاکم و منع دوستان و شیعیان از دیدار با حضرت و عقوبت سخت متخلفین حتی نزدیکترین یاران امام نیز از حال و وضع امام بی‌خبر یا بسیار کم اطلاع بودند. و به همین دلیل است که منابع اشاره دقیقی به نحوه شهادت امام ندارد. منابع فقط شهادت حضرت در زمان معتز را ذکر کردند بدون ذکر زمان دستور خلیفه به مسموم کردن و اینکه چه کسانی مامور این جنایت شدند و چه زمانی این عمل پلید از آنان سر زد. حتی در روز شهادت حضرت هم اتفاق نظر نیست. امام هادی (علیه‌السّلام) در طول دوران امامت خود از سرکشان و حاکمان بنی عباس رنج‌ها و محنت‌های زیادی کشید. در این میان متوکل در ظلم و ستم به حضرت و سنگدلی گوی سبقت را از دیگران ربود. متوکل وجود امام هادی (علیه‌السّلام) را خطر بزرگی برای حکومت خویش احساس می‌کرد، از این‌رو، تصمیم گرفت تا با دو روش همزمان در یک اقدام، از بحرانی‌تر شدن اوضاع جلوگیری کند. یکی حمله به یاران امام و نابود کردن آثار شیعیان به گونه‌ای که قبر امام حسین (علیه‌السّلام) را نیز تخریب کرد و دوم دور کردن امام از مدینه که پایگاه سازمان تشیع بود.
امام هادى علیه السلام فرمودند: اِسمُ اللّهِ الأَعظَمُ ثَلاثَةٌ وسَبعونَ حَرفا، کانَ عِندَ آصَفَ حَرفٌ فَتَکلَّمَ بِهِ فَانخَرَقَت لَهُ الأَرضُ فیما بَینَهُ وبَینَ سَبَأٍ، فَتَناوَلَ عَرشَ بِلقیسَ حَتّی صَیرَهُ إلی سُلَیمانَ(ع)، ثُمَّ انبَسَطَتِ الأَرضُ فی أقَلَّ مِن طَرفَةِ عَینٍ، وعِندَنا مِنهُ اثنانِ وسَبعونَ حَرفا، وحَرفٌ عِندَ اللّهِ مُستَأثَرٌ بِهِ فی عِلمِ الغَیبِ. اسم اعظم خداوند، هفتاد و سه حرف دارد که آصف، تنها یک حرف از آن را می دانست و آن را بر زبان جاری ساخت و زمینِ میان او و سبأ شکافته شد و او تخت بلقیس را بر گرفت و آن را به سلیمان(ع) رساند. سپس زمین در مدّتی کمتر از یک چشم بر هم زدن، هموار گشت، و هفتاد و دو حرفِ آن، نزد ماست و خداوند، یک حرف را در علم غیب به خود، اختصاص داده است. الکافی: ج ۱ ص ۲۳۰ ح ۳.
امام هادی علیه السلام در بالین بیماری که می گریست و از مردن می ترسید، فرمود: یا عَبدَالله! تَخافُ مِنَ‌المَوتِ لاَنَّکَ لا تَعْرِفُهُ؛ ای بنده خدا! از آن جهت از مرگ می ترسی که آن را نمی شناسی. معانی الاخبار، ص 290.
ای مسیحای سامرا هادی آفتاب مسیر ما هادی نیست جز دامن کرامت تو پرده خانه خدا هادی فرا رسیدن شهادت حضرت امام هادی (ع) بر همه پیروان و دوستداران آن حضرت تسلیت باد
سوم شهرالله؛ عالمی برای سروری عزاداره از چشا بارون درد و غصه می باره چشم عالم؛ گشته گریان سامرا شد؛ بیت الاحزان از غمت هر دلی مدهوشه میشه این دلای بی توشه معتکف کنار شیش گوشه شهادت جان سوز امام علی نقی (ع) تسلیت باد امروز که زمین و آسمان می گرید از بهر غریب سامرا می گرید جا دارد اگر که شیعه خون گریه کند چون مهدی صاحب الزمان می گرید شهادت جان سوز امام هادی (ع) تسلیت باد
از سخنان گهربار امام هادی علیه السلام: بهتر از نیکی، نیکوکار است، و زیباتر از زیبایی، گوینده آن است و برتر از علم، حامل آن و بدتر از بدی، عامل آن است وحشتناک‌تر از وحشت، آورنده آن است. عروج مظلومانه دهمین مشعل فروزان آسمان هدایت، امام علی النقی علیه السلام را تسلیت عرض می‌کنم
